Tất tần tật về tán sỏi thận nội soi ngược dòng bằng ống mềm

Phương pháp tán sỏi nội soi ống mềm là gì?

Trong điều trị sỏi tiết niệu, lựa chọn phương pháp phù hợp đóng vai trò then chốt giúp nâng cao hiệu quả và giảm thiểu rủi ro. Trong số các kỹ thuật hiện đại, nội soi tán sỏi bằng ống mềm đang ngày càng được ưa chuộng nhờ tính linh hoạt, ít xâm lấn và khả năng làm sạch sỏi cao.

Vậy cụ thể phương pháp tán sỏi nội soi ống mềm là gì và tại sao nên lựa chọn kỹ thuật này trong một số trường hợp? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn để có cái nhìn toàn diện và chính xác.

Phương pháp này thực hiện như thế nào?

Phương pháp nội soi tán sỏi ống mềm sử dụng một ống nội soi mềm, linh hoạt, được luồn qua niệu đạo, bàng quang, đến niệu quản hoặc thận để tiếp cận sỏi. Tia laser Holmium được sử dụng để phá vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ (≤ 2 mm), giúp chúng dễ dàng đào thải qua đường tiểu tự nhiên. 

Trong quá trình tán sỏi, bệnh nhân sẽ được gây mê nội khí quản, đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau trong lúc thực hiện.

Tại sao cần đến phương pháp tán sỏi bằng ống mềm

Hiện nay, có nhiều phương pháp tán sỏi thận phù hợp với từng tình trạng bệnh, và mỗi phương pháp có ưu điểm riêng. 

Nếu bệnh nhân được chỉ định tán sỏi ngoài cơ thể, phương pháp này thường chi phí thấp nhưng hiệu quả không cao và chỉ phù hợp với một số loại sỏi nhất định. 

Với sỏi niệu quản, tán sỏi ngược dòng bằng ống bán cứng có thể mang lại hiệu quả tốt. 

Đối với sỏi phức tạp hoặc lớn hơn 2cm, tán sỏi qua da là lựa chọn phù hợp, nhưng cần chuẩn bị kỹ lưỡng và thời gian hồi phục lâu hơn. 

Tuy nhiên, nếu bạn phát hiện sỏi thận sớm và tình trạng không quá phức tạp, phương pháp nội soi tán sỏi thận ngược dòng bằng ống mềm sử dụng laser sẽ là lựa chọn tối ưu. Phương pháp này không cần rạch da, không xâm lấn mô thận, giúp tán vụn sỏi hiệu quả và bạn có thể hồi phục nhanh chóng.

Phương pháp tán sỏi bằng ống mềm có hiệu quả không? Saigon Medicine hỏi - Bác sĩ Trần Quốc Phong tư vấn

Trong quá trình điều trị sỏi tiết niệu, nhiều bệnh nhân bày tỏ sự quan tâm và không ít băn khoăn về tính hiệu quả, mức độ an toàn cũng như quy trình thực hiện của phương pháp tán sỏi nội soi bằng ống mềm.

Nhằm mang đến góc nhìn toàn diện và rõ ràng từ chuyên môn y khoa, Saigon Medicine đã mời Bác sĩ Trần Quốc Phong, người có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tiết niệu, chia sẻ và giải đáp các câu hỏi thiết thực mà bệnh nhân thường đặt ra khi thực hiện kỹ thuật tán sỏi bằng ống mềm

Trước phẫu thuật, bệnh nhân cần được chuẩn bị những gì để quá trình phẫu thuật diễn ra suôn sẻ?

Để quá trình phẫu thuật diễn ra suôn sẻ, trước hết bệnh nhân sẽ được siêu âm, chụp X-quang hoặc CT để xác định kích thước, vị trí và số lượng sỏi. Xét nghiệm máu và nước tiểu cũng được thực hiện để đánh giá chức năng thận và phát hiện nguy cơ nhiễm trùng.

Bác sĩ cần giải thích rõ ràng quy trình, từ việc luồn ống nội soi mềm qua niệu đạo đến cách dùng laser phá sỏi. Bệnh nhân sẽ được gây mê nhẹ hoặc toàn thân, nên không cần lo lắng về đau đớn trong lúc thực hiện. Nếu cần đặt ống stent niệu quản, bác sĩ sẽ nói rõ cho người bệnh hiểu rằng họ có thể cảm thấy hơi khó chịu hoặc buồn tiểu trong vài ngày, giúp họ yên tâm hơn.

Bệnh nhân nên nhịn ăn từ 6–8 giờ trước phẫu thuật nếu được gây mê toàn thân. Người bệnh nên báo cho bác sĩ nếu đang dùng thuốc chống đông máu hoặc mắc các bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp.

Việc hiểu rõ quy trình và chuẩn bị tinh thần tốt sẽ giúp người bệnh bớt hồi hộp và tự tin hơn khi bước vào phẫu thuật.

Trong quá trình tán sỏi nội soi ống mềm, bác sĩ sẽ làm gì để quá trình phẫu thuật trở nên hiệu quả? 

Trong quá trình tán sỏi, bệnh nhân sẽ được gây mê nội khí quản, tùy thuộc vào tình trạng sỏi và mức độ lo lắng của người bệnh. Điều này đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau và có thể ngủ nhẹ nhàng trong suốt quá trình.

Ban đầu bác sĩ sẽ đưa một đường dây mỏng qua niệu đạo qua niệu đạo đến niệu quản để dẫn đường cho ống nội soi mềm, tránh làm tổn thương niệu quản.

Kế tới, tia laser sẽ được điều chỉnh với năng lượng thấp để tạo vết nứt nhỏ trên sỏi, sau đó tăng dần để phá sỏi thành mảnh nhỏ mà không gây trầy xước niệu quản.

Bác sĩ sử dụng kỹ thuật bơm rửa với áp lực vừa phải để nhìn rõ sỏi qua nội soi, đồng thời tránh gây áp lực ngược lên thận, giúp bệnh nhân không cảm thấy căng tức.

Sau khi tán sỏi, ống nhựa mềm (stent) được đặt trong niệu quản để giữ đường tiểu thông thoáng, giúp mảnh sỏi nhỏ thoát ra dễ dàng.

Nhờ gây mê và kỹ thuật chính xác, bệnh nhân sẽ không cảm thấy đau hay khó chịu trong lúc thực hiện.

Mức độ đau sau khi tán sỏi và phương pháp giảm đau của bác sĩ Trần Quốc Phong

Trong 4 tới 6 giờ đầu, bệnh nhân có thể cảm thấy đau âm ỉ ở vùng lưng hoặc hông, tương tự cảm giác buồn tiểu. Để giảm cơn đau, khi này người bệnh sẽ được tiêm thuốc giảm đau ngay sau khi phẫu thuật

Trong 24-48 giờ tiếp theo, cơn đau sẽ nhẹ dần, nhưng sẽ xuất hiện triệu chứng tiểu buốt nhẹ do niệu quản bị kích thích. Nếu đặt stent niệu quản (thường giữ 3–7 ngày), người bệnh có thể cảm thấy buồn tiểu liên tục hoặc đau tức hông từng cơn.

Cơn đau thường biến mất hoàn toàn sau khi rút stent, chỉ có thể cảm thấy khó chịu nhẹ thoáng qua khi rút stent.

So với các phương pháp khác, nội soi ống mềm gây ít đau hơn tán sỏi qua da (vì không rạch da hay xâm lấn mô thận) và ít trầy xước hơn so với nội soi ống cứng. Tuy nhiên, mức độ đau còn phụ thuộc vào ngưỡng đau của từng người.

Những triệu chứng bệnh nhân cần lưu ý và các phương pháp cần thực hiện sau khi tán sỏi

Bác sĩ sẽ cho bệnh nhân uống thuốc giảm đau để giảm cơn đau của bệnh nhân lại. Tùy vào mức độ đau sẽ kê từng tên thuốc cho phù hợp 

Cách hiệu quả nhất để điều trị bệnh sỏi thận là cần phải uống từ 2 đến 3 lít nước mỗi ngày để giúp các mảnh sỏi nhỏ trong thận hay đường tiểu dễ dàng được đẩy ra ngoài khi đi tiểu.

Trong 1-2 ngày đầu, nước tiểu của bệnh nhân có thể hơi hồng nhạt vì có chút máu loãng. Nhưng điều này là bình thường, không cần phải quá lo lắng. Nhưng nếu nước tiểu đục hoặc có máu đỏ tươi kéo dài, bệnh nhân cần liên hệ ngay với bác sĩ.

Sau 5-7 ngày, bác sĩ sẽ lấy stent (một ống nhỏ đặt trong đường tiểu để hỗ trợ) ra. Việc này diễn ra nhanh, chỉ gây khó chịu cho bệnh nhân một chút.

Hầu hết mọi người sẽ khỏe lại hoàn toàn sau 5-7 ngày và có thể trở lại sinh hoạt bình thường sau khi rút stent.

Chế độ ăn uống sau khi thực hiện phẫu thuật

Bệnh nhân không cần phải kiêng cữ nghiêm ngặt, nhưng cần phải lưu tâm tới những điều sau để giữ gìn sức khỏe của bản thân

• Để giảm nguy cơ hình thành sỏi mới, cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều oxalat như rau bina, củ cải đường, socola
• Bệnh nhân cần tránh ăn quá mặn. Mỗi ngày, chỉ nên dùng dưới 5 gam muối, tức là khoảng một muỗng cà phê nhỏ.
• Người bệnh cần phải ăn nhiều rau xanh, trái cây như cam, chanh để hỗ trợ ngăn ngừa sỏi.
• Điều quan trọng nhất là phải uống đủ từ 2 tới 3 lít nước mỗi ngày. Đây là cách tốt nhất để sỏi không tái phát

Một số biến chứng liên quan cần lưu ý khi áp dụng kỹ thuật tán sỏi nội soi ống mềm

Phương pháp tán sỏi nội soi ống mềm rất an toàn và hiệu quả, đặc biệt với sỏi 1–2 cm, thế nhưng, vẫn có một số biến chứng hiếm gặp cần lưu ý:

Triệu chứng đau lưng có thể tái xuất hiện trong vòng 1 đến 2 tuần sau phẫu thuật. Khi đó, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm để kiểm tra và, nếu cần thiết, thực hiện nội soi bổ sung nhằm xử lý triệt để.

Nếu bệnh nhân bị sốt cao hoặc rét run, bác sĩ sẽ lấy mẫu nước tiểu và máu để xét nghiệm, sau đó kê kháng sinh phù hợp.

Trong trường hợp xuất hiện tình trạng tiểu buốt kéo dài hoặc đau quặn lưng, mảnh sỏi có thể kẹt trong niệu quản. Khi đó, việc đặt lại stent hoặc tán sỏi lần nữa cho bệnh nhân cần được cân nhắc