Bài viết được kiểm duyệt bởi bác sĩ: Hồ Nguyên Trường
Người viết: Quýt
Khả năng sinh sản của nam giới đề cập đến khả năng của mội người đàn ông có thể sản xuất tinh trùng khỏe mạnh, để thụ tinh với trứng của đối tác trong quá trình quan hệ tình dục, từ đó dẫn đến có con.
Nó liên quan đến toàn bộ quá trình sản xuất, cũng như chất lượng và số lượng của tinh trùng. Khả năng sinh sản của nam giới có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như tuổi tác, lựa chọn lối sống, tình trạng bệnh lý tiềm ẩn và việc tiếp xúc với chất độc và chất gây ô nhiễm môi trường.
Những thay đổi về khả năng sinh sản của nam giới theo độ tuổi
Chất lượng và số lượng tinh trùng suy giảm theo độ tuổi:
Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nam giới có từ số lượng tinh trùng từ 15 triệu tinh trùng trở lên trên mỗi ml tinh dịch thì được cho là khỏe mạnh, và nếu con số trên ít hơn 10 triệu, thì số lượng này được cho là thấp. Ở nam giới, số lượng và chất lượng tinh trùng của một người đàn ông có thể bắt đầu suy giảm ngay từ giữa độ tuổi 30, và sự suy giảm này thường rõ rệt hơn sau tuổi 40.
Khả năng sinh sản của nam giới có thể bị ảnh hưởng bởi độ tuổi
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nam giới trên 40 tuổi có nguy cơ có số lượng tinh trùng thấp hơn nam giới trẻ hơn. Ngoài ra, đàn ông lớn tuổi cũng có xu hướng có tỷ lệ tinh trùng bất thường cao hơn, điều này có thể làm giảm cơ hội thụ tinh. Những dị dạng này có thể bao gồm tinh trùng có đầu, đuôi hoặc phần giữa bị dị dạng hoặc tinh trùng có nhiều đuôi hoặc không có đuôi.
Khả năng vận động của tinh trùng giảm theo tuổi tác:
Khả năng di chuyển của tinh trùng đề cập đến khả năng tinh trùng di chuyển qua hệ thống sinh sản nữ và đến gặp trứng để thụ tinh. Khi nam giới già đi, khả năng vận động của tinh trùng có xu hướng giảm, khiến tinh trùng khó gặp trứng hơn.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người đàn ông lớn tuổi có xu hướng có tinh trùng di chuyển chậm hơn và kém hiệu quả hơn so với tinh trùng của những người đàn ông trẻ tuổi. Điều này có thể là do những thay đổi trong cấu trúc và chức năng của đuôi tinh trùng, chịu trách nhiệm đẩy tinh trùng về phía trước.
Khả năng di chuyển của tinh trùng có thể bị ảnh hưởng bởi độ tuổi
Tăng nguy cơ bất thường di truyền ở tinh trùng theo tuổi tác:
Đàn ông lớn tuổi cũng có nguy cơ cao bị bất thường di truyền trong tinh trùng. Điều này là do DNA trong tinh trùng có thể bị hỏng khi nó sao chép theo thời gian, dẫn đến bất thường về nhiễm sắc thể.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người đàn ông lớn tuổi có nguy cơ cao tinh trùng có bất thường về nhiễm sắc thể, chẳng hạn như dị tật lệch bội, có thể dẫn đến rối loạn phát triển hoặc sảy thai nếu trứng đã thụ tinh có thể làm tổ và phát triển.
Một số yếu tố khác ảnh hưởng tới khả năng sinh sản:
Ngoài ra, tuổi tác cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ testosterone ở nam giới, từ đó ảnh hưởng đến khả năng hoạt động tình dục ở nam giới, và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề rối loạn sinh lý như là xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, ... Các vấn đề trên gây ra những hạn chế tới khả năng sinh sản của nam giới.
Bên cạnh đó, các thói quen và hành vi không tốt trong thời trẻ có thể gây ra các tác hại tới sức khỏe sinh sản khi nam giới ngày càng lớn tuổi. Các thói quen đó bao gồm:
Hút thuốc:
Hút thuốc là một yếu tố nguy cơ đáng kể đối với vô sinh nam. Khói thuốc lá chứa các hóa chất có thể làm hỏng DNA trong tinh trùng và làm giảm khả năng thụ tinh. Hút thuốc cũng có thể làm giảm số lượng và khả năng vận động của tinh trùng và tăng số lượng tinh trùng bất thường.
Hút thuốc có thể gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của nam giới
Đọc thêm: Tác hại của hút thuốc tới sinh lý nam giới
Rượu bia:
Uống nhiều rượu có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới theo nhiều cách. Nó có thể làm giảm nồng độ testosterone, giảm số lượng và khả năng vận động của tinh trùng, đồng thời tăng số lượng tinh trùng bất thường. Rượu cũng có thể làm tăng stress oxy hóa và viêm, có thể làm hỏng DNA của tinh trùng.
Đọc thêm: Tác hại của rượu bia tới sinh lý nam giới
Mặc quần bó sát:
Bìu là nơi nơi sản xuất tinh trùng. Việc tiếp xúc với nhiệt độ cao, chẳng hạn như thường xuyên mặc quần áo bó sát, có thể làm tăng nhiệt độ ở dưới khu vực bìu và từ đó làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng. Ngoài ra, một số thói quen khác như thường xuyên sử dụng phòng xông hơi khô, bồn tắm nước nóng cũng có thể làm tăng nguy cơ vô sinh
Nhìn chung, sự suy giảm khả năng sinh sản của nam giới theo tuổi tác là một quá trình dần dần có thể khiến đàn ông lớn tuổi khó thụ thai tự nhiên hơn. Ngoài ra, còn có rất nhiều nguyên nhân khác gây ra tình trạng vô sinh, hãy tham khảo chi tiết ở bài viết này nhé: Nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới
Chẩn đoán tình trạng vô sinh
Vô sinh nam là một tình trạng phức tạp có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm mất cân bằng nội tiết tố, bất thường di truyền, các vấn đề về cấu trúc và yếu tố lối sống. Chẩn đoán vô sinh nam bao gồm đánh giá toàn diện về sức khỏe sinh sản của người đàn ông, bao gồm tiền sử bệnh, khám thực thể và xét nghiệm.
Tiền sử bệnh:
Bệnh sử là bước đầu tiên để chẩn đoán vô sinh nam. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tiết niệu (Journal of Urology) cho thấy tiền sử bệnh chi tiết rất quan trọng trong việc xác định nguyên nhân cơ bản gây vô sinh nam. Bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về bệnh sử của người đàn ông, bao gồm tiền sử mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm hoặc điều trị vô sinh trước đó. Bác sĩ cũng sẽ hỏi về bất kỳ điều kiện y tế hoặc thuốc nào có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Kiểm tra thể chất:
Việc kiểm tra thể chất được thực hiện để đánh giá sức khỏe tổng thể và các bộ phận sinh sản của nam giới. Bác sĩ sẽ kiểm tra bộ phận sinh dục của người đàn ông, tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, chẳng hạn như giãn tĩnh mạch thừng tinh (giãn tĩnh mạch ở bìu), bất sản ống dẫn tinh hoặc teo tinh hoàn, tinh hoàn ẩn.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tiết niệu (Journal of Urology) cho thấy khám sức khỏe là một công cụ chẩn đoán quan trọng trong việc xác định những bất thường về cấu trúc có thể góp phần gây vô sinh nam. Nghiên cứu cho thấy giãn tĩnh mạch thừng tinh, teo tinh hoàn và bất thường ống dẫn tinh - mào tinh hoàn có liên quan đáng kể đến vô sinh nam.
Phân tích tinh dịch:
Xét nghiệm tinh dịch đồ là xét nghiệm chẩn đoán quan trọng nhất trong đánh giá vô sinh nam. Xét nghiệm đo chất lượng và số lượng tinh trùng trong tinh dịch. Một mẫu tinh dịch được thu thập và phân tích trong phòng thí nghiệm. Phân tích bao gồm thể tích tinh dịch, mật độ, số lượng, độ di động, hình thái và tỷ lệ sống của tinh trùng trong mẫu. Số lượng tinh trùng bình thường được coi là lớn hơn 15 triệu tinh trùng trên mỗi ml và hình thái bình thường được định nghĩa là ít nhất 4% tinh trùng có hình dạng bình thường.
Một nghiên cứu được công bố trên Fertility and Sterility cho thấy phân tích tinh dịch là một thành phần quan trọng trong đánh giá chẩn đoán vô sinh nam, vì đây là phương pháp giúp nam giới biết được tình trạng tinh dịch của bản thân, và các thông số tinh dịch bất thường đã được chứng minh là có liên quan đáng kể đến vô sinh nam. Nếu bạn đang có nhu cầu được hỗ trợ bởi đội ngũ bác sĩ tận tâm và sẵn sàng lắng nghe, hãy liên hệ tới Saigon Medicine để được hỗ trợ tham vấn giải quyết các vấn đề sức khỏe của bản thân nhé
Xét nghiệm nội tiết tố:
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nội tiết lâm sàng và Chuyển hóa (Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism) cho thấy xét nghiệm nội tiết tố là một công cụ quan trọng để xác định sự mất cân bằng nội tiết tố có thể góp phần gây vô sinh nam.
Các nội tiết tố, chẳng hạn như testosterone, hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone tạo hoàng thể (LH), đóng một vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất tinh trùng. Nồng độ testosterone, FSH hoặc LH thấp có thể chỉ ra vấn đề về cân bằng nội tiết tố ở nam giới và có thể góp phần gây vô sinh.
Xét nghiệm di truyền:
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Sinh sản Con người (Journal of Human Reproduction) cho thấy xét nghiệm di truyền có thể xác định các bất thường di truyền, các yếu tố mà sẽ góp phần gây vô sinh nam.
Các tình trạng di truyền như hội chứng Klinefelter (thừa một nhiễm sắc thể X) hoặc mất đoạn nhỏ nhiễm sắc thể Y có thể gây vô sinh. Xét nghiệm di truyền có thể giúp xác định những tình trạng này và cung cấp cái nhìn sâu sắc về nguyên nhân cơ bản của vô sinh.
Siêu âm:
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Siêu âm trong Y khoa (Journal of Ultrasound in Medicine) cho thấy siêu âm là một công cụ có giá trị trong việc đánh giá chẩn đoán vô sinh nam.
Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI), có thể được sử dụng để đánh giá hệ thống sinh sản. Những thử nghiệm này có thể giúp xác định các bất thường về cấu trúc có thể góp phần gây vô sinh nam, chẳng hạn như giãn tĩnh mạch thừng tinh, tổn thương tắc nghẽn hoặc dị tật bẩm sinh.
Ngoài ra, vẫn có rất nhiều nguyên nhân và cách điều trị vô sinh ở nam giới, chi tiết nằm ở trong bài viết này nhé
Tổng kết:
Vô sinh nam là một vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến nhiều cặp vợ chồng. Nó thường được gây ra bởi các yếu tố như mất cân bằng nội tiết tố, di truyền, yếu tố lối sống và cấu trúc bất thường. Chẩn đoán vô sinh nam bao gồm hỏi kỹ về bệnh sử, khám sức khỏe và các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm như phân tích tinh dịch.
